โปรตีนจากพืชได้รับความนิยมอย่างมากในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา และด้วยเหตุผลที่ดี นั่นคือมันเป็นทางเลือกที่ดีเลิศสำหรับผู้ที่ไม่ทานเนื้อสัตว์ซึ่งทำให้ขาดโปรตีนในส่วนนี้ ทั้งนี้โปรตีนจากพืชยังเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากกว่า เนื่องจากต้องใช้ทรัพยากรในขั้นตอนการผลิตที่น้อยกว่าและมีปริมาณคาร์บอนฟุตพรินต์ที่ต่ำกว่าโปรตีนที่มาจากเนื้อสัตว์ อย่างไรก็ตามเช่นเดียวกับสารอาหารอื่นๆ การบริโภคโปรตีนจากพืชมากเกินไปอาจมีผลเสียได้ ในบทความนี้ เราจะพาคุณมาสำรวจข้อเสียที่อาจเกิดขึ้นจากการบริโภคโปรตีนจากพืชมากเกินไป โดยมีดังต่อไปนี้
- ปัญหาทางเดินอาหาร
การบริโภคโปรตีนจากพืชมากเกินไปอาจนำไปสู่ปัญหาทางเดินอาหาร เช่น ท้องอืด มีแก๊สในกระเพาะ และตะคริวที่ท้อง เนื่องจากโปรตีนจากพืชมีใยอาหารมากกว่าโปรตีนจากสัตว์ ซึ่งอาจเป็นเรื่องยากสำหรับบางคนที่จะย่อย การบริโภคโปรตีนจากพืชในปริมาณมากในมื้อเดียวยังสามารถทำให้ระบบย่อยอาหารทำงานมากเกินไป ทำให้รู้สึกไม่สบายและมีปัญหาในการย่อยอาหาร
- การขาดแร่ธาตุ
แม้ว่าแหล่งโปรตีนจากพืชจะอุดมไปด้วยสารอาหารที่จำเป็นหลายชนิด แต่ก็อาจมีแร่ธาตุบางชนิดไม่เพียงพอ ตัวอย่างเช่น โปรตีนจากพืชอาจให้ธาตุเหล็ก สังกะสี และแคลเซียมไม่เพียงพอ ซึ่งมีความสำคัญต่อสุขภาพโดยรวม สิ่งนี้อาจเป็นปัญหาอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่รับประทานอาหารมังสวิรัติ เนื่องจากพวกเขาอาจได้รับแร่ธาตุเหล่านี้ไม่เพียงพอจากการรับประทานอาหารเพียงอย่างเดียว เราจึงแนะนำว่าควรหาอาหารเสริมที่สามารถเติมเต็มส่วนนี้ได้
- อาการแพ้
แหล่งโปรตีนจากพืช เช่น ถั่วเหลืองและข้าวสาลีมีสารประกอบที่สามารถกระตุ้นให้เกิดอาการแพ้ในบางคนได้ ปฏิกิริยาเหล่านี้มีตั้งแต่เล็กน้อยไปจนถึงรุนแรง โดยมีอาการ เช่น ลมพิษ คัน และหายใจลำบาก การบริโภคโปรตีนจากพืชมากเกินไปสามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดอาการแพ้ได้ง่าย โดยเฉพาะผู้ที่ไม่ทานผักมาก่อน หรือผู้ที่มีปีะวัติการแพ้พืชเช่น ถั่วเหลือง เป็นต้น
- คาร์โบไฮเดรตเกิน
แหล่งโปรตีนจากพืชหลายชนิดมักอุดมไปด้วยคาร์โบไฮเดรต ซึ่งอาจเป็นปัญหาสำหรับผู้ที่มีภาวะดื้อต่ออินซูลินหรือเบาหวาน การบริโภคคาร์โบไฮเดรตมากเกินไปอาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดพุ่งสูงขึ้น ซึ่งอาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพหลายอย่างในระยะยาว แม้ว่าคาร์โบไฮเดรตจะเป็นแหล่งพลังงานที่สำคัญ แต่การบริโภคมากเกินไปอาจทำให้น้ำหนักเพิ่มขึ้นและปัญหาสุขภาพอื่นๆ ได้
- การปนเปื้อนของโลหะหนัก
ใช่แล้ว มันอาจฟังดูไม่น่าเชื่อ แต่ในความเป็นจริงแล้ว แหล่งโปรตีนจากพืช เช่น โปรตีนจากข้าวและโปรตีนจากถั่วถูกพบว่ามีโลหะหนัก เช่น สารหนูและตะกั่ว การบริโภคแหล่งโปรตีนจากพืชเหล่านี้มากเกินไปอาจนำไปสู่ความเป็นพิษของโลหะหนัก ซึ่งอาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพหลายอย่าง เช่น ทำลายระบบประสาทและอวัยวะเสียหาย สิ่งสำคัญคือต้องเลือกแหล่งโปรตีนจากพืชที่มีโลหะหนักต่ำและบริโภคในปริมาณที่พอเหมาะ
แม้ว่าโปรตีนจากพืชจะเป็นทางเลือกที่ดีเยี่ยมสำหรับผู้ที่มีข้อจำกัดที่ไม่สามารถทานโปรตีนจากสัตว์ได้ แต่การบริโภคโปรตีนจากพืชมากเกินไปอาจมีข้อเสียได้ สิ่งสำคัญคือต้องบริโภคเหล่าโปรตีนจากพืชในปริมาณที่พอเหมาะและเปลี่ยนแหล่งที่มาเพื่อให้แน่ใจว่าได้รับสารอาหารที่จำเป็นอย่างสมดุล นอกจากนี้ การเลือกแหล่งโปรตีนจากพืชที่มีโลหะหนักต่ำเป็นสิ่งสำคัญ และควรปรึกษาแพทย์หากพบอาการไม่พึงประสงค์หลักทานโปรตีนจากพืชเป็นเวลานานๆ เพราะมันอาจส่งผลต่อสุขภาพในระยะยาวได้ ทั้งนี้ทั้งนั้น เราไม่ได้กำลังบอกว่าการบริโภคโปรตีนจากพืชไม่มีประโยชน์ แต่ควรทานในปริมาณที่พอดี และมีความรอบรู้เกี่ยวกับสิ่งที่ทานเข้าไปในร่างกายเสมอ เพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพที่อาจตามมาในอนาคต